Begeleiding van mensen met CVI
De begeleiding en aanpassingen die iemand met CVI nodig heeft, hangt sterk af van de problemen die de persoon ervaart. Zoals bij lezen, oriëntatie in de ruimte, werken met de computer en deelname aan het verkeer.
Bij zowel kinderen als volwassenen bieden we veelal ambulante begeleiding, dus in de eigen omgeving. Soms zijn er meerdere redenen om een kind met CVI intern te plaatsen, in een woongroep en/of op de school van Bartiméus.
Ook kan de begeleiding van mensen met niet-aangeboren hersenletsel (NAH) plaatsvinden in of in samenwerking met een revalidatiecentrum of verpleeghuis. In de begeleiding besteden we aandacht aan:
- wat CVI betekent voor deze cliënt;
- hoe hij en zijn omgeving er rekening mee kunnen houden;
- hoe de (fysieke) omgeving aangepast kan worden.
Dit kan in allerlei situaties: op het werk, thuis en op school en geldt ook voor mensen en hun begeleiders binnen instellingen. Een aantal voorbeelden van onze begeleiding:
Communicatie
Als gevolg van de CVI kunnen mensen moeite hebben met het begrijpen van non-verbale boodschappen, lichaamstaal en gezichtsuitdrukkingen. Door uitleg te geven aan de omgeving en de cliënt, kan men hier al rekening mee houden. Zo kan iemand leren om bijvoorbeeld meer gebruik maken van de stem om emoties uit te drukken en situaties voor de cliënt met CVI verwoorden.
Veel mensen met CVI hebben moeite met het herkennen van symbolen en tekens, tekeningen en foto’s. Foto’s kun worden vervangen door concrete materialen of verwijzers of gesproken boodschappen.
Bij het oriënteren en bewegen
Mensen met CVI kunnen veel moeite hebben met het inschatten van diepte. Dit levert problemen op bij het traplopen of het omzeilen van obstakels. Door aanpassingen in en om huis, kunnen problemen verminderd worden. Een mogelijkheid is bijvoorbeeld de rand van de traptrede een contrasterende kleur te geven.
Mensen die moeite hebben met de oriëntatie, kunnen geholpen worden zich op andere manieren oriënteren, bijvoorbeeld door gebruik te maken van auditieve informatie. Ook zijn er specifieke mobiliteitstrainingen voor mensen met bijvoorbeeld een hemianopsie die zich met een scootmobiel of fiets in het verkeer willen begeven.
In de sociale interactie
Mensen met CVI kunnen moeite hebben sociale interacties en situaties goed te interpreteren, bijvoorbeeld omdat de interactie te snel gaat of gezichtsuitdrukkingen niet goed afgelezen of geïnterpreteerd kunnen worden. Door de omgeving hierover in te lichten kan er meer begrip ontstaan. Ook kan men leren om bepaalde situaties voor iemand met CVI te ‘ondertitelen’ of voor te bespreken. Dit maakt het makkelijker om te begrijpen wat er gebeurt.
In het werk en op school
Mensen met CVI kunnen veel moeite hebben met afleidende geluiden of bewegingen als zij hun aandacht op bijvoorbeeld een handeling, werkboek, tekst of computerscherm richten. Op het werk kan dit een reden zijn om een eigen stille werkplek te hebben. Kinderen in een klas gebruiken daarom soms een koptelefoon om storende geluiden te weren.
Scholing
Er worden diverse mogelijkheden tot scholing over CVI geboden voor cliënten en ouders/ verzorgers en professionals (verpleeghuizen en revalidatiecentra, beroepsorganisaties, belangenorganisaties, scholen, werkplekken etc.).
Ook zijn er specifieke mobiliteitstrainingen voor mensen met bijvoorbeeld een hemianopsie die zich met een scootmobiel of fiets in het verkeer willen begeven.
Zelfverzorging
Kiezen van kleren uit een stapel in de kast kan voor mensen met CVI lastig zijn. Een vaste structuur en indeling (mandjes) van de kast helpt.
Nog een tip: leg kleding in een vaste volgorde van aantrekken klaar (trui onderop, ondergoed boven op het stapeltje).
Mensen met dementie hebben in veel last van crowding: dek de tafel niet te vol en gebruik een effen tafelkleed of placemat.
Opleiding, beroep en werk
Een kind met CVI in de klas vraagt extra tijd van de leerkracht. Het vraagt eveneens creativiteit om een onderwijsleeromgeving te creëren waarbij:
- rekening wordt gehouden met de specifieke behoeften van het kind.
- het kind tegelijkertijd zoveel mogelijk wordt opgenomen in het groepsgebeuren.
Extra tijd is ook nodig voor voorbereiding en aanpassingen van werkmateriaal, gebruik van de computer.
Mensen met CVI kunnen veel moeite hebben met afleidende geluiden als zij hun aandacht op een handeling willen richten. Kinderen in een klas gebruiken daarom soms een koptelefoon om storende geluiden te weren. In een verpleeghuis is het belangrijk de radio uit te doen tijdens de maaltijd.
