Sorry, we ondersteunen geen IE

We zien dat je Internet Explorer gebruikt, een oude en onveilige browser. Daardoor kunnen we je niet de mooie website voorschotelen die we zouden willen.

Je bent van harte welkom in elke andere browser zoals bijvoorbeeld Chrome, Firefox of Microsoft Edge. Wij wachten hier wel, tot zo!

Maculadegeneratie

Met het centrale deel van het netvlies, de gele vlek (macula), kunnen we kleine details waarnemen zoals letters (scherp zien) en kleuren. Met het ouder worden kan een soort slijtage optreden (leeftijdsgebonden maculadegeneratie), maar ook al op jonge leeftijd kan er maculadegeneratie optreden, we spreken dan van juveniele maculadegeneratie.

De gezichtsscherpte daalt, maar er kunnen ook delen uit het centrale beeld missen of het beeld kan vervormd (rechte lijnen worden krom) zijn. Beide ogen zijn aangedaan, soms is het ene oog wel veel slechter ziend dan het andere. Allerlei zaken, zoals lezen en autorijden, worden moeilijk tot onmogelijk met vanzelfsprekend ook grote gevolgen op sociaal gebied.

Leeftijdsgebonden maculadegeneratie

Deze vorm van maculadegeneratie komt voor boven de 50 jaar en naarmate mensen ouder worden in een steeds hoger percentage: van een paar procent van de 50-plussers tot meer van een derde van alle 75-plussers. Behalve erfelijke aanleg (voorkomen bij familieleden) speelt ook voeding en levensstijl een rol: met name roken vergroot de kans op het krijgen van maculadegeneratie aanzienlijk. Groene groenten en een mediterraan dieet (olijfolie, onverzadigde vetzuren) verkleinen het risico. Er is geen behandeling in de vorm van een medicijn tegen maculadegeneratie.

Droge maculadegeneratie kan overgaan in “natte” maculadegeneratie. Hierbij groeien er nieuwe bloedvaatjes onder het netvlies die gemakkelijk vocht lekken en bloeden, waardoor de gezichtsscherpte in zeer korte tijd kan verslechteren en vaak ook vervorming van het beeld optreedt. Deze natte maculadegeneratie kan gelukkig wel behandeld worden (met injecties in het oog). Het is wel van groot belang hier snel bij te zijn, een snelle verwijzing naar de oogarts is essentieel.

Juveniele maculadegeneratie

Juveniele maculadegeneratie is een groep erfelijke oogziekten en treft meestal kinderen en jongeren, soms treedt de ziekte pas op latere leeftijd aan het licht .

Onder juveniele maculadegeneratie vallen onder meer:

  • Ziekte van Stargardt
  • Kegeldystrofie
  • Juveniele retinoschisis
  • Ziekte van Best
  • Centrale areolaire chorioidea dystrofie (CACD) of patroondystrofie

Ziekte van Stargardt

De ziekte van Stargardt is waarschijnlijk de meest voorkomende vorm van juveniele maculadegeneratie. Ongeveer 1 op de 10.000 mensen heeft het. Bij gezonde mensen verwijdert een bepaald eiwit afvalstoffen uit de kegeltjes. Bij de ziekte van Stargardt gebeurt dat niet goed. Afvalstoffen hopen zich op, waardoor de kegeltjes afsterven. Deze afvalstoffen geven vaak een typisch beeld in het netvlies waaraan de ziekte is te herkennen; het ERG (electroretinogram) is vaak normaal. Een netvliesscan en genetisch onderzoek (er worden dan mutaties in het ABCA4-gen gevonden) kunnen de diagnose bevestigen.

Kenmerken

  • Minder scherp zien, minder details zien
  • Stukjes uit het beeld kunnen wegvallen, een wazige, rommelige, grijzige of zelfs zwarte vlek komt ervoor in de plaats
  • Kleuren vager zien
  • Voorwerpen vervormd zien (metamorfopsie)

Behandeling en mogelijkheden

  • Ouderdoms-maculadegeneratie is deels te voorkomen door gezonde voeding, niet roken, overgewicht tegengaan
  • Leeftijdsgebonden maculadegeneratie: injecties in het oog, soms laserbehandeling
  • Bij juveniele maculadegeneratie is nog geen therapie mogelijk
  • (Visuele) hulpmiddelen
Meer over hulpmiddelen

Meer informatie

Video

Bekijk de onderstaande film voor meer informatie over Maculadegeneratie.