Sorry, we ondersteunen geen IE

We zien dat je Internet Explorer gebruikt, een oude en onveilige browser. Daardoor kunnen we je niet de mooie website voorschotelen die we zouden willen.

Je bent van harte welkom in elke andere browser zoals bijvoorbeeld Chrome, Firefox of Microsoft Edge. Wij wachten hier wel, tot zo!

Voor professionals: professionele basishouding

Als professional is het goed om te beseffen en te accepteren dat het verlies dat uw cliënt ondergaat ook bij u emoties, ongemak of andere gevoelens kan oproepen. Hoe moet u zich opstellen als een cliënt het moeilijk heeft?

Op deze pagina

Ook al zijn niet alle zorgprofessionals psycholoog, maatschappelijk werker of therapeut, toch is het goed als iedere professional die met cliënten of patiënten werkt, verliesverwerkingsprocessen herkent. Kennis biedt de handvatten om zelf in evenwicht te blijven en professioneel en adequaat reageren op een cliënt met een verliessituatie.

Het is alleen al belangrijk om te beseffen dat het kan gebeuren: het verlies van uw cliënt roept ook bij u emotie op, of verlegenheid met de situatie. Een professionele grondhouding biedt houvast aan u én de cliënt. Basis van de professionele grondhouding is present, aanwezig zijn bij degene die verlies ervaart. Present zijn betekent onvoorwaardelijk, zonder eigen agenda en zonder oordeel aanwezig zijn bij de ander.

Presentie

Presentie bestaat uit drie elementen:

1. Luisterende houding

Het belangrijkste is dat u luistert. Als u oprecht belangstelling toont, ervaart iemand dat het verdriet of de emotie er mag zijn. U kunt bijvoorbeeld vragen: 'Hoe gaat het met je?' en dan met een open houding luisteren naar wat de ander te vertellen heeft, zonder dat u veel hoeft te doen. U hoeft niets op te lossen voor de cliënt, het verlies met de bijbehorende emoties mogen er gewoon zijn. Zorg in eerste instantie dat u een open, luisterende houding hebt, dat is waar de cliënt behoefte aan heeft.

2. Volg uw cliënt

Hulp of steun opdringen werkt niet. U kunt wel vragen stellen, maar doe dit dan zo open mogelijk: uitnodigend en met aandacht. Het kan zijn dat de ander een paar keer hetzelfde verhaal vertelt, dat is niet erg. We vinden het vaak lastig om iemand te zien lijden en willen dan graag helpen. We hebben al snel het gevoel tekort te schieten waardoor we nog meer ons best gaan doen. Dat is begrijpelijk, maar het kan ook een valkuil zijn. Leren omgaan met verlies en achteruitgang en de draad van het leven weer oppakken, kosten tijd en energie. Geef de cliënt de ruimte om zelf het tempo te bepalen, en blijf daarin nabij. Werk aan de problemen die zich op dat moment voordoen.

3. Vertrouwen opbouwen

Door aan te sluiten bij de cliënt en een luisterende houding aan te nemen, bouwt u een vertrouwensband op met de client. Een vertrouwensband is voor de cliënt belangrijk om te kunnen uiten, oefenen en groeien.

Zelfzorg

In het werken met mensen die verlies ervaren is het belangrijk dat u ook goed voor uzelf zorgt. Dat betekent dat u zich bewust bent van wat het verliesproces van de ander met u doet. Het betekent ook dat u handelt als u merkt dat u er zelf niet uitkomt. Vraag ook eens aan collega's hoe zij dingen doen en leer van elkaar. Weet ook naar wie u uw cliënt eventueel kunt doorverwijzen voor meer hulp of bij wie u als professional terecht kunt voor meer ondersteuning en informatie voor uzelf.

Zo verwijst u iemand naar Bartiméus voor GGZ begeleiding